logo vriendenschaar

Toneelvereniging De Koninklijke Vriendenschaar Stabroek

"Al meer dan 110 jaar theaterplezier"

logo vriendenschaar
Home Nieuws Geschiedenis Contact Reservaties Bestuur MENU

Geschiedenis

Meer dan 110 jaar bestaat De Vriendenschaar al...in 1906 werd "De Vriendenschaar" opgericht in café De Nachtegaal bij Frans "De Klak" Wens. Enkele jonge mannen die daar lid waren van het spaarkaske "Onder Ons" wilden graag eens een goed teerfeest houden.
Echter bracht zo'n spaarkaske in die tijd niet al te veel op...om te teren zouden ze iets moeten organiseren wat meer kon opbrengen om eens goed te kunnen feesten...

We kunnen misschien toneelspelen? Een idee waar enkele leden van het kaske mee op de proppen komen. Om de leiding te nemen viel het oog op Jos Baeten. Die was op school geweest en gekend met toneelspelen.

jos baeten

Jos Baeten zag dit zitten en stampte samen met hen "De Vriendenschaar" uit de grond. Een naam bedacht door Louis Van Roey. Een naam die goed in de mond ligt, en die het kameraadschappelijke doel van het gezelschap duidelijk omschrijft.

De leden van het spaarkaske legden met 22 man samen voor planken en ander materiaal om een decor mogelijk te maken...na veel werk was het zover, de langverwachte dag brak aan en men speelde "Jochem Pezel, wat zijt ge voor een ezel" en nog enkele kleine kluchten, welke in die tijd succesvol waren.

De opkomst was reusachtig, van de opbrengst kon men niet één, maar wel twee volle dagen "teren"!
Zo bleek al vlug dat de toneelgroep een grote kans tot slagen had...en men besloot om verder te gaan met toneelspelen.

Arthur Huybrechts leerde in die tijd de "klucht-liederen" aan als er een stuk werd gespeeld. Vervolgens componeerde hij voor de Vriendenschaar een eigen lied. Deze werd destijds door de leden gezongen bij officiële gelegenheden en de teerfeesten. Hieronder de tekst:

lied vriendenschaar

We schrijven 1931 als de Vriendenschaar het 25-jarige jubileum viert. Echter kan de vereniging niet uitpakken zoals andere verenigingen met een eigen vlag om in stoet te lopen. Het gevolg is natuurlijk dat voor deze zilveren jubilee een vlag werd ontworpen. Toen deze in bezit was werd er zelfs een "portrettentrekker" bijgehaald zodat iedereen op zijn paasbest met de vlag vereeuwigd kon worden. (klik voor foto's)

vlag

En dat de Vriendenschaarders van feesten houden is wel duidelijk. 7 jaar later in 1938 is het groot feest als bestuurder Jos Baeten 35 jaar op de planken staat! Het stuk dat men voor deze gelegenheid voor het voetlicht brengt is "De wonderdoktoor" van auteur Jos Janssen. Nadien werd er voor de speciale gelegenheid ook een groepsfoto genomen en het Vriendenschaarlied in aangepaste versie ter ere van Jos Baeten gebracht.(klik voor foto's)

De Vriendenschaar blijft een gevestigde waarde in de Antwerpse polder, in 1952 kwam de volgende mijlpaal: In dat jaar stonden voor de allereerste keer zowel mannen als vrouwen samen op toneel. Tevens neemt de familie Baeten quasi het volledige stuk "Fientje Beulemans" voor zijn rekening. Jos Baeten staat op de planken met zijn drie zoons Petrus, Louis, Alfons Baeten en zijn twee dochters Julia en Maria. Enkele andere Stabroekse topacteurs en- actrices vervolledigden de affiche. Het stuk werd een groot succes en werd nog enkele keren hernomen.

1 jaar voor het 50-jarige jubileum van de Vriendenschaar slaat echter het noodlot toe. op 17 april 1955 overleed Jos Baeten, grote bezieler, vaderfiguur van de Vriendenschaar. De verslagenheid was groot, maar met gebundelde krachten gaan de andere leden verder. Voor de Vriendenschaar, voor Jos!

In 1956 viert men het 50-jarige bestaan. Buiten de receptie aan het gemeentehuis (klik voor foto's) organiseert de Vriendenschaar een wagenspel, een oude toneelvorm waarbij de decor vast werd gemaakt op een wagen. Men reed hiermee dan naar verschillende locaties om het stuk "Leentje uit het Hemelrijk" te brengen.

leentje

De jaren '60 van vorige eeuw zijn echter een donkere bladzijde in de historie van de Vriendenschaar. De televisie neemt de macht over. Veel mensen zitten 's avonds liever voor de beeldbuis. De nieuwe inwoners hebben niet de band met het verenigingsleven zoals in die tijd bestond...en de pioniers van de Vriendenschaar wordt oud en verlaten de wereld na een laatste bezoek aan de kerk. In 1962 werd er besloten om de toneelactiviteiten (tijdelijk) stop te zetten.

We spreken bijna 10 jaar later dat Stan Hendrickx, oprichter van weekblad het Polderke, de eerste kaars aanstak en op 7 november 1971 een artikel publiceerde met de vraag wie er geïnteresseerd is om de Vriendenschaar nieuw leven in te blazen. Er volgde enorm veel reactie. Ook de bekende Stabroekse komiek Jan Van Deyck plaatste zijn schouders onder de het project. De Vriendenschaar is herboren en speelt in 1972 de pannen van het dak met het alom bekende stuk Slisse & Cesar in regie van Alfons Baeten. De kar van de Vriendenschaar is terug aan het rollen!

In 1975 speelt de Vriendenschaar voor de eerste keer een eigen productie. Niemand minder dan Stan Hendrickx schreef het toneelstuk Stienus de Vogelmens een echt Polders stuk waarin al onze tradities zoals het ganzenrijden aan bod komen.

1981 werd wederom een feestjaar. De Vriendenschaar bestaat 75 jaar! (klik voor foto's en media)

1985 start met een drama...Stan Hendrickx (foto hieronder), de man die de Vriendenschaar als een feniks uit haar as heeft laten herrijzen, is niet meer.
Als hulde voor Stan speelt de Vriendenschaar het grote successtuk van zijn hand, Stienus de vogelmens

jos baeten

Wat hebben jaartallen met een "6" allemaal gemeen? Inderdaad, het zijn jubileumjaren. In 1996 bestaat de Vriendenschaar 90 jaar! (klik voor foto's en media)
Walter Huybrechts, die sinds de jaren '70 als acteur en regisseur deel uitmaakt van de vereniging, presenteert een zelfgeschreven jubileumstuk: Over paters en nonnen gesproken.

2006 = 100 JAAR VRIENDENSCHAAR! (klik voor foto's en media) Om de kersverse eeuweling in de bloemetjes te zetten vroeg voorzitster Marie-Josée Huybrechts De titel "koninklijke" aan. Deze aanvraag werd door de koning aanvaard.
Een wagenspel in middelleeuwse stijl werd georganiseerd. Tevens herwerkten Peter en Paul Hendrickx (neven van de betreurde Stan Hendrickx) het stuk Stienus de vogelmens naar een modernere versie, en werd in november 2006 opgevoerd als Het café van Stienus.

...in 2016 vierde De Vriendenschaar het 110-jarige bestaan. Na optocht met fanfare, paard en kar werd er achter café "De klok" een heus wagenspel georganiseerd. Samen met de bevriende toneelverenigingen "Pikant" (Brasschaat) en "'t Familietheatertje" (Hoevenen) werden onder een stralende zon korte toneelstukjes afgewisseld met sketches en vrolijke muziek. (klik voor foto's en media)

wagenspel 2016

In 2019 en 2020 kon de Vriendenschaar niet spelen, wegens onbeschikbaarheid van de zaal, later wegens het uibreken van het Coronavirus. Tot grote spijt werden de opvoeringen van "Bedankt lieve ouders" geannuleerd.

jos baeten

Wegens de versoepelingen aangekondigd in juni 2021 werd er nog naarstig naar een stuk gezocht om in november te spelen. Met een kleine cast werd feestje bij de buren gespeeld. De Vriendenschaar kon zo vlak voor nieuwe Coronaverstrengingen zich toch nog aan het publiek tonen.

Toch bleef De Vriendenschaar niet gespaard door de Coronaperikelen. Vlak voor de première van per(r)ongeluk! werd één van de acteurs besmet door het Coronavirus. Het eerste voorstellingsweekend werd geannulleerd. Gelukkig werd het tweede weekend nog een succes!